Małopłytkowość
Małopłytkowość to stan charakteryzujący się nieprawidłowo niską liczbą płytek krwi. Występuje na skutek niewystraczającej ich produkcji w szpiku kostnym lub gdy płytki ulegają nadmiernemu niszczeniu czy rzadziej sekwestracji w śledzionie. Małopłytkowość może być samodzielną chorobą albo jednym z objawów innego schorzenia lub zespołu np. niedokrwistości aplastycznej, włóknienia szpiku lub białaczki.
Jednym z najczęstszych rodzajów małopłytkowości jest pierwotna małopłytkowość immunologiczna (ITP), rozpoznawana u 3,5 osoby na 100 000 dorosłych. Dotyka również dzieci. Najczęściej występuje w grupie wiekowej 2-6 lat, równie często u dziewcząt jak i chłopców. Obecnie coraz częściej choroba diagnozowana jest nie tylko u ludzi młodych, ale i starszych. ITP u dzieci ma zwykle przebieg ostry i ustępuje samoistnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy natomiast u osób dorosłych najczęściej przyjmuje postać choroby przewlekłej.
Objawy
Objawami małopłytkowości są pojawiające się wybroczyny i zasinienia na skórze, najczęściej bez przyczyny i wcześniejszego urazu. Występują krwawienia z nosa i dziąseł, coraz trudniejsze do zatrzymania. U kobiet comiesięczne krwawienia mogą być nadmiernie obfite i przedłużone co może prowadzić do niedokrwistości.
Na częstość i nasilenie powikłań krwotocznych mają wpływ także dodatkowe czynniki, jakimi są: wiek, zakażenia, niewydolność nerek, zażywanie leków upośledzających układ krzepnięcia oraz narażający na urazy styl życia. Niektórzy pacjenci obserwują ciemne, smoliste stolce, które wskazują na krwawienie z przewodu pokarmowego, ciężkim powikłaniem są również zagrażające życiu krwawienia wewnątrzczaszkowe. Pierwszym podstawowym badaniem diagnostycznym jest morfologia krwi.
Zdaniem eksperta
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Chojnowski,
kierownik Zakładu Zaburzeń Hemostazy Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
„Pierwotna małopłytkowość immunologiczna to nabyte schorzenie, które charakteryzuje się izolowanym zmniejszeniem liczby płytek poniżej 100 tysięcy w mikrolitrze krwi. Czynniki prowadzące do małopłytkowości nie są znane. Choroba nie występuje często – w ciągu roku diagnozowanych jest 3,5 nowych przypadków na 100 000 mieszkańców. Większość ma charakter choroby przewlekłej dlatego jej występowanie jest większe niż zachorowalność – szacujemy, że ponad 9 przypadków na 100 tysięcy. Choroba stwarza zagrożenie krwawieniami, zwłaszcza, kiedy liczba płytek zmniejsza się poniżej 30 tysięcy, czyli poniżej tzw. minimum hemostatycznego. Celem leczenia małopłytkowości jest zapobieganie tym niebezpiecznym krwawieniom.”
Leczenie
Z uwagi na ryzyko groźnych, trudnych do opanowania krwawień, kluczowe znaczenie ma obserwacja pacjenta, wykonywanie regularnych badań oraz odpowiednia terapia. Leczenie farmakologiczne u pacjentów z małopłytkowością immunologiczną nie zawsze jest konieczne. Nie wymagają go pacjenci z liczbą płytek powyżej 30 000/µl i bez objawów skazy krwotocznej. Głównym celem leczenia ITP jest zapobieganie niebezpiecznym krwawieniom co można osiągnąć poprzez zwiększenie liczby płytek krwi powyżej minimum hemostatycznego. W przypadku gdy choroba wykazuje postać przewlekłą wyleczenie może nie być możliwe. W przewlekłej ITP ważnym celem leczenia jest podniesienie jakości życia oraz umożliwienie wykonywania pracy zawodowej i codziennej aktywności bez narażenia na niebezpieczne krwawienia.
Pozostałe choroby krwi:
