AML – Ostra białaczka szpikowa

Ostra białaczka szpikowa (z ang. AML – Acute Myeloid Leukemia) to choroba nowotworowa cechująca się nadmierną produkcją i kumulacją w szpiku kostnym niedojrzałych krwinek białych, czyli komórek blastycznych. Do rozpoznania AML konieczne jest potwierdzenie obecności co najmniej 20% komórek blastycznych w szpiku lub krwi obwodowej pacjenta.

Ostre białaczki szpikowe stanowią około 80% wszystkich ostrych białaczek u dorosłychs, a zapadalność na tę chorobę wynosi 3,7 przypadków na 100 000.

AML nie jest jedną chorobą – klasyfikacja Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wyróżnia 22 podtypy ostrej białaczki szpikowej i każdy z nich stanowi bezpośrednie zagrożenie życia.

Objawy

Zazwyczaj ostra białaczka szpikowa wykrywana jest u pacjentów, którzy zgłaszają się do lekarza z powodu zaobserwowania u siebie objawów niedokrwistości, zakażenia lub skazy krwotocznej.


Należą do nich m.in.:

  • bladość,
  • osłabienie,
  • duszność wysiłkowa,
  • infekcje,
  • gorączka,
  • krwawienia,
  • czasem również silne bóle kości lub wysypka.

Podejrzenie AML stawia się na podstawie odchyleń w morfologii krwi obwodowej. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest biopsja szpiku z oceną cytologiczną komórek pod mikroskopem oraz badaniem immunofenotypowym. Ważnym uzupełnieniem są badania genetyczne takie jak ocena zmian chromosomalnych w komórkach nowotworowych lub mutacji genów.

Zdaniem eksperta

prof. dr hab. n. med. Agnieszka Wierzbowska,

kierownik Katedry i Kliniki Hematologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

“Wraz z dynamicznie rosnącą liczbą blastów, stan chorego pogarsza się i pojawiają się objawy takie jak: bladość skóry i spojówek, brak siły, utrzymujące się zmęczenie, infekcje, które nie odpowiadają na leczenie antybiotykami, gorączka, „zimne poty”, krwawienie, najczęściej z nosa lub dziąseł, siniaki, czerwone zmiany punktowe na skórze związane ze zmniejszeniem ilości płytek krwi oraz innymi zaburzeniami krzepnięcia, powiększenie węzłów chłonnych, śledziony lub wątroby, długotrwałe zmęczenie, a także brak apetytu. Choroba charakteryzuje się agresywnym przebiegiem, a nieleczona zagraża życiu. Czasem w ciągu zaledwie kilku tygodni może dojść do śmierci pacjenta.”

Leczenie

Sposób leczenia zależny jest od stanu pacjenta, wieku i tego czy występują inne choroby przewlekłe. U osób przed 60-65 rokiem życia zwykle stosuje się intensywną chemioterapię z intencją wyleczenia białaczki. Standardowe leczenie intensywne dzieli się na indukcję remisji i leczenie po uzyskaniu remisji (tzw. leczenie poremisyjne). Po uzyskaniu remisji w zależności od czynników ryzyka chorzy mogą być poddani transplantacji komórek krwiotwórczych. U osób w wieku 60-65+ celem leczenia jest wydłużenie przeżycia i poprawa jakości życia. W tym celu chorzy otrzymują niskodawkowaną chemioterapię oraz leczenie wspomagające.

Czy wiesz, że...

21 kwietnia obchodzony jest dzień AML?

Globalna inicjatywa #KnowAML na rzecz zwiększania świadomości na temat ostrej białaczki szpikowej została ustanowiona 2 grudnia 2016 r. w San Diego w Kalifornii podczas dorocznego spotkania American Society of Hematology (ASH). Jej główny cel to propagowanie wiedzy i zwiększanie świadomości na temat ostrych białaczek szpikowych. Każdego roku 21 kwietnia inicjatorzy akcji zachęcają do okazania solidarności z pacjentami poprzez udostępnienie zdjęcia w czerwono-czarnych barwach z hasłem #KnowAML.

Konsultacja merytoryczna prof. dr hab. n. med. Agnieszka Wierzbowska, Kierownik Katedry i Hematologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.